Wcześniak - kiedy jest bezpieczny? Skrajny a późny wcześniak

Dzieci urodzone przedwcześnie, czyli między 22. a 37. tygodniem ciąży, nazywane są wcześniakami. Nie bez znaczenia pozostaje także waga dziecka, ponieważ wcześniactwo dotyczy również maluchów, których waga w momencie urodzenia nie przekroczyła 500 g. Narodziny na długo przed planowanym terminem porodu mogą generować liczne problemy rozwojowe dziecka, a przede wszystkim stanowią realne zagrożenie jego życia. Dowiedz się, jakie niebezpieczeństwa czyhają na malucha i z jakimi powikłaniami wcześniactwa należy się liczyć.

Wcześniak

Dziecko określane mianem wcześniaka stanowi dla rodziców nie lada niespodziankę, ale także prawdziwe wyzwanie. Rzadko kiedy pojawiają się wyraźne symptomy przedwczesnego porodu, dlatego trudno się na niego przygotować. Mimo to w Polsce każdego roku rodzi się przed planowanym terminem rozwiązania około 30 tysięcy noworodków, stanowiąc tym samym około 7% wszystkich narodzin. Statystyki te są porównywalne nie tylko na poziomie polskim i europejskim, ale i światowym. Na szczęście większość wcześniaków przychodzi na świat blisko 37. tygodnia ciąży, dzięki czemu znacznie maleje ryzyko wystąpienia późniejszych wad rozwojowych.

Dostępne warianty

Ilość sztuk: 30 szt.

Pieluszki Bella Baby Happy Nano do 700 g 30 szt.

Cena 1 opak. 57,16 zł

Dostępne warianty

Rozmiar: 60x60cm

Ilość sztuk: 5 szt., 10 szt.

Podkłady do przewijania Bella Baby Happy 60x60cm

7,10 zł - 11,44 zł

PROMOCJA

POLSKA MARKA

Dostępne warianty

Wymiary: 80x80cm

Ilość sztuk: 3 szt.

Pieluszki tetrowe, wielorazowe Bella Baby Happy 3 szt.

Cena 1 opak. 84,00 zł Cena 20 opak. 82,71 zł

NOWOŚĆ

POLSKA MARKA

Dostępne warianty

Ilość sztuk: 56 szt.

Chusteczki nawilżane wodą Bella Baby Happy Aqua Care 99% wody

Cena 1 opak. 6,69 zł Cena 16 opak. 6,63 zł

POLSKA MARKA

Kiedy dziecko jest wcześniakiem?

Książkowe opisy przebiegu ciąży definiują prawidłowy termin porodu jako dzień kończący jej 40. tydzień. Warto jednak podkreślić, że zaledwie 4% kobiet na całym świecie rodzi dokładnie w tym dniu, co udowadnia, że każda ciąża przebiega całkowicie inaczej. Powodem do niepokoju mogą być porody mające miejsce przed 37. tygodniem ciąży - wtedy na świat przychodzi wcześniak.

Wcześniaki można podzielić na trzy umowne grupy ze względu na termin narodzin:

• ekstremalnie skrajne wcześniaki – są to dzieci urodzone pomiędzy 22. a 27. tygodniem ciąży. Takie maluszki posiadają skrajnie małą masę urodzeniową i cechują się niedojrzałością organizmu, dlatego często są niemal na granicy przeżywalności;
• skrajne wcześniaki – dzieci urodzone pomiędzy 28. a 31. tygodniem ciąży włącznie;
• średnie wcześniaki – dzieci urodzone od 32. do 36. tygodnia ciąży włącznie.

Inny podział wcześniaków dotyczy ich masy urodzeniowej:

• ekstremalnie niska urodzeniowa masa ciała - poniżej 1000 g,
• bardzo niska urodzeniowa masa ciała - poniżej 1500 g.

Najmłodszy wcześniak może być dla rodziców prawdziwym zmartwieniem, ale warto podkreślić, że w ostatnich latach przeżywalność takich dzieci wzrosła imponująco z 20% do aż 60%. Wszystko to jest zasługą rozwoju neonatologii, czyli gałęzi medycyny zajmującej się profilaktyką, diagnozowaniem i leczeniem schorzeń u noworodków. Niestety, jakość życia wcześniaków ekstremalnych może być daleka od idealnej. Jest to uwarunkowane przede wszystkim nieprawidłowym rozwojem płuc oraz niedojrzałością układu nerwowego.

Wcześniakom takim trudniej jest się przystosować do życia poza brzuchem mamy, dlatego potrzebują bardziej zaawansowanego i dłużej trwającego wsparcia terapeutycznego. Rodzice maluszka powinni być na to przygotowani - prawdopodobnie pierwsze chwile życia wcześniak spędzi w inkubatorze. Nie oznacza to, oczywiście, że wcześniaków urodzonych powyżej 32. tygodnia ciąży nie dotyczą problemy wcześniactwa. Jakie zagrożenia czyhają na wszystkie wcześniaki? Odpowiemy na to pytanie w dalszej części artykułu.

Warto wiedzieć: Rodzice wcześniaków często podają lekarzowi datę narodzin maluszka uwzględniając rozpoczęty właśnie tydzień ciąży. To błąd! Przy opisie stanu dziecka należy posługiwać się liczbą pełnych, zakończonych tygodni ciąży. A zatem wcześniak urodzony w trakcie 32. tygodnia ciąży będzie wcześniakiem 31-tygodniowym.

Jest to znacząca różnica, ponieważ pomaga lekarzowi w określeniu, na jakim etapie rozwoju znajduje się dziecko w danym momencie. Prawidłowe ustalenie wieku pozwala na dopasowanie metody leczenia już po narodzinach.

Jak wygląda wcześniak?

Wygląd dziecka urodzonego przedwcześnie jest bardzo charakterystyczny. Cechuje się przede wszystkim widocznie nieproporcjonalnym ciałem - dużą głową, małymi i chudymi rączkami i nóżkami, długim tułowiem. Nie są również w pełni wykształcone narządy płciowe. U chłopców można zauważyć gładką mosznę, często brakuje w niej jeszcze jąder. U dziewczynek natomiast większe wargi sromowe nie okrywają mniejszych. Skóra wcześniaka jest niemal przezroczysta i pokryta delikatnym meszkiem. Wyraźnie widoczne są też naczynia krwionośne. Mała buźka przypomina twarz starego człowieka, ponieważ skóra twarzy jest silnie pomarszczona i jeszcze nienaciągnięta.

Choć taki widok może martwić, rodzice powinni pamiętać, że prędzej czy później wygląd malucha się unormuje. Co więcej, wcześniaki w pewnym momencie swojego życia zazwyczaj doganiają rozwojowo swoich rówieśników urodzonych o czasie. Proces ten może nastąpić około 3. roku życia, ale może zostać wydłużony nawet do wieku przedszkolnego.

Kiedy dziecko przestaje być wcześniakiem?

Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, kiedy maluch przestaje być wcześniakiem. Wydawać by się mogło, że następuje to zaraz po ukończeniu przez niego 40. tygodnia życia, jednak nic bardziej mylnego. Całkowicie inaczej rozwija się bowiem dziecko urodzone jako skrajny wcześniak niż dziecko określane mianem późnego wcześniaka.

Rodzice wcześniaków powinni pamiętać, że ich dzieci prawdopodobnie z czasem dogonią w rozwoju swoich rówieśników, ale może być to proces długotrwały i trzeba się na to przygotować. Niekiedy wcześniaki całe życie rozwijają się poniżej umiejętności swojej grupy wiekowej, ale nie ma w tym nic złego. Dojrzewanie takiego dziecka może mieć bardzo indywidualny przebieg, a zadaniem każdego rodzica jest wspieranie malucha w najlepszy możliwy sposób.

Wiek urodzeniowy, skorygowany i biologiczny - co to takiego?

Warto w tym miejscu wspomnieć o różnicach w tak zwanym wieku biologicznym a wieku skorygowanym dziecka. W przypadku wcześniaków są to terminy, z którymi na pewno spotka się każdy rodzic. Wiek skorygowany oznacza wiek dziecka liczony od planowanego terminu porodu. Jest to coś innego niż wiek urodzeniowy, który oznacza faktyczną datę narodzin dziecka. Rodziców skrajnych wcześniaków nie powinien dziwić zatem fakt, że różnica pomiędzy wiekiem urodzeniowym a skorygowanym może wynosić nawet 4 miesiące.

Co to oznacza w praktyce? Przykładowo, dziecko urodzone w 5. miesiącu ciąży po osiągnięciu 10. miesięcy będzie wyglądać i zachowywać się odpowiednio do swojego wieku skorygowanego, liczonego od planowanego dnia porodu. W tym wypadku 10-miesięczny maluch będzie przypominał 4-miesięczne dziecko. O jakości rozwoju wcześniaka decydują w dużej mierze czynniki środowiska, w którym rozwija się dziecko. Dlatego podstawowym zadaniem rodzica jest zapewnienie maluchowi najbardziej optymalnych warunków wzrostu.

A co z wiekiem biologicznym? Termin ten umożliwia ocenę specyfiki tempa rozwoju dziecka w odniesieniu do tempa rozwoju biologicznego jego organizmu. W tym wypadku nadrzędną rolę odgrywają uwarunkowania genetyczne, a warunki środowiskowe pozostają na drugim miejscu. W praktyce okazuje się, że każde dziecko rozwija się inaczej, więc umiejętności, które jedno dziecko opanuje w wieku 4. miesięcy inny maluch przyswoi kilka miesięcy później - niezależnie, czy urodził się wcześniakiem.

Dostępne warianty

Rozmiar: 60x60cm

Ilość sztuk: 10 szt., 30 szt.

Podkłady do przewijania Panda

10,60 zł - 30,38 zł

POLSKA MARKA

Dostępne warianty

Ilość sztuk: 10 szt., 56 szt.

Chusteczki nawilżane Bella Baby Happy Sensitive

1,91 zł - 6,45 zł

PROMOCJA

POLSKA MARKA

Dostępne warianty

Ilość sztuk: 46 szt.

Pieluszki dla wcześniaków Bella Happy 0 Before Newborn do 2kg

Cena 1 opak. 26,99 zł Cena 8 opak. 26,95 zł

POLSKA MARKA

Dostępne warianty

Pojemność: 200 ml

Szampon do włosów Bella Baby Happy Natural Care

Cena 1 opak. 7,26 zł Cena 12 opak. 7,20 zł

PROMOCJA

POLSKA MARKA

Kiedy wcześniak jest bezpieczny?

Bezpieczeństwo wcześniaków definiuje kilka podstawowych elementów:

• prawidłowa opieka okołoporodowa,
• pielęgnacja i żywienie w pierwszych tygodniach życia,
• bezpieczeństwo i dobra organizacja pobytu wcześniaka w domu.

Krótsza ciąża oznacza dla malucha dłuższy pobyt w szpitalu na oddziale intensywnej terapii, a także większe ryzyko wystąpienia trudności w prawidłowym rozwoju. Takie zaburzenia mogą pojawić się zarówno w okresie niemowlęctwa, jak i w późniejszym wieku przedszkolnym i szkolnym.

Ogromne znaczenie ma zatem prawidłowa pielęgnacja i karmienie malucha już od pierwszych chwil życia. Mamy dzieci urodzonych przed 34. tygodniem ciąży staną przed nie lada wyzwaniem, ponieważ takie szkraby nie mają jeszcze prawidłowo wykształconego odruchu ssania. Kobieta będzie musiała odciągać pokarm, który zostanie podany dziecku sondą prosto do żołądka. Chociaż może wydawać się to trudne, należy pamiętać, że dla wcześniaków mleko mamy to coś więcej niż tylko pokarm. Zawiera bogactwo bioaktywnych składników wspierających wzrost, rozwój i prawidłową terapię w pierwszych tygodniach życia.

Warto wiedzieć: Po powrocie do domu wcześniaki muszą być kontrolowane i prowadzone przez wielodyscyplinarny zespół specjalistów współpracujących ze sobą. Tylko indywidualna opieka pozwoli maluchowi na prawidłowy rozwój, a rodzicom przyniesie ulgę w stresie, którego i tak doświadczają w nadmiarze musząc mierzyć się z trudnościami przedwczesnego rodzicielstwa. Ważne, aby taka opieka była długoterminowa - powinna trwać do minimum 3. roku życia. W kontrolowaniu prawidłowego rozwoju fizycznego dziecka pomoże rodzicom tzw. siatka centylowa, pozwalająca określić, czy jego wzrost i waga są proporcjonalne do wieku.

Dowiedz się więcej o porodzie przedwczesnym - kiedy jest bezpieczny?

Choroby wcześniaków w dorosłym życiu

Niestety, przedwczesny poród niejednokrotnie generuje powikłania rozwojowe, które mogą objawić się we wczesnych i późniejszych latach życia. O czym mowa?

Wczesne powikłania wcześniactwa:

• niewydolność oddechowa,
• bezdechy wcześniacze,
• niedojrzałość układu pokarmowego,
• martwicze zapalenie jelit,
• niewydolność układu krążenia,
• niedojrzałość układu krwiotwórczego,
• niedojrzałość układu nerwowego,
• krwawienia około i dokomorowe,
• leukomalakcja okołokomorowa,
• osteopenia wcześniacza,
• retinopatia wcześniacza,
• niedojrzałość układu odpornościowego,
• hipoglikemia, hipokalcemia, hipotermia,
• zakażenia.

Późne powikłania wcześniactwa:

• opóźnienie rozwoju psychoruchowego i umysłowego,
• choroby ośrodkowego układu nerwowego,
• zaburzenia w rozwoju poznawczym i emocjonalnym,
• niedokrwistość,
• niedobór masy i wzrostu,
• zaburzenie słuchu,
• wady wzroku.