Skala Apgar – co to jest? Punkty Apgar
Ocena w skali Apgar pozwala sprawdzić ogólny stan zdrowia noworodka bezpośrednio po urodzeniu. Za co przyznawane są punkty w skali Apgar? Co to jest i kiedy punktacja Apgar może świadczyć o nieprawidłowościach? Podpowiadamy.
Skala Apgar – co to jest?
Skala oceny noworodka Apgar to narzędzie, które pozwala ocenić stan zdrowia noworodka tuż po porodzie. Jej twórczynią jest Virginia Apgar, amerykańska lekarka, która żyła w latach 1909-1974. Pomysłodawczyni skali Agar zasłynęła jako pierwsza kobieta anestezjolog oraz pierwszy pracownik etatowy – profesor płci żeńskiej – na Columbia University of New York.
Virginia Apgar zauważyła, że śmiertelność niemowląt jest najwyższa w pierwszych 24 godzinach życia. Lekarka przeprowadziła wiele badań i obserwacji, by wreszcie zaproponować światu narzędzie do oceny rozwoju noworodków – punkty w skali Apgar. Pierwotnie punktacja Apgar nie nosiła nazwy swojej wynalazczyni, dopiero profesor Joseph Butterfield z Colorado University w Denver zaproponował nazwanie skali, nawiązując do nazwiska lekarki. Od tamtej pory punkty Apgar odnoszą się do pięciu różnych cech noworodka:
A – appearance – kolor skóry,
P – pulse – tętno,
G – grimace – reakcja na bodźce,
A – activity – napięcie mięśni,
R – respiration – czynność oddechowa.
Po opracowaniu skali Apgar lekarka prowadziła liczne badania nad różnymi innymi zaburzeniami u noworodków.
Punkty Apgar
Skala noworodka Apgar jest stosowana w Polsce od 1981 roku. Podczas badania przeprowadzonego przez lekarza neonatologa lub położną obserwowanych jest pięć różnych parametrów życiowych, następnie noworodek otrzymuje za każdy z nich punkty w skali od 0 do 2. Ich zsumowanie pozwala uzyskać wynik – ocenę stanu noworodka w skali od 0 do 10.
Skala Apgar – zasady przydzielania punktacji
Cecha | 0 pkt Apgar | 1 pkt Apgar | 2 pkt Apgar |
A - Kolor skóry | Blada | Sinica obwodowa | Różowa |
P - Puls | Brak | Poniżej 100 uderzeń na minutę | Powyżej 100 uderzeń na minutę |
G - reakcja na bodźce | Brak | Grymas | Kichanie |
A - napięcie mięśniowe | Wiotkie | Obecne | Aktywne ruchy |
R - czynność oddechowa | Nieobecna | Zwolniona lub nieregularna | Aktywne ruchy |
Tab. 1. Skala Apgar – zasady przydzielania punktacji, opracowanie własne na podstawie https://zdrowie.pap.pl/rodzice/skala-apgar-czyli-za-co-noworodek-dostaje-punkty
Co oznaczają punkty w skali Apgar? Interpretacja wyników wygląda następująco:
- 8-10 pkt Apgar – noworodek jest w bardzo dobrym stanie i nie wymaga zabiegów leczniczych,
- 5-7 pkt – noworodek jest w średnim stanie, prawdopodobnie wymaga podania leków, udrożnienia dróg oddechowych, podania tlenu, a nawet umieszczenia w inkubatorze,
- 0-4 pkt – noworodek jest w stanie zagrażającym życiu.
Jeśli noworodek uzyskał 10 punktów w skali Apgar, 9 punktów w skali Apgar lub 8 punktów w skali Apgar, badanie Apgar jest wykonywane dwukrotnie, w pierwszej i piątej minucie życia. Gdy rezultat jest prawidłowy, maluch jest poddawany następnym rutynowym badaniom. Wynik w postaci 7 punktów w skali Apgar, 6 punktów w skali Apgar lub niższy wskazuje na konieczność czterokrotnego powtórzenia badania: w pierwszej, trzeciej, piątej i dziesiątej minucie życia. Jeśli da ono taki sam rezultat, wdrażana jest szczególna opieka medyczna, np. podejmowane są działania resuscytacyjne.
Natomiast jeśli maluch uzyskał bardzo niski wynik, np. 0 punktów w skali Apgar, niezwłocznie są podejmowane działania mające na celu ratowanie jego życia.
WARTO WIEDZIEĆ: Mała liczba punktów w skali Apgar nie oznacza zaburzonego rozwoju, świadczy jedynie o tym, że noworodek potrzebuje pomocy bezpośrednio po narodzinach. Stan dziecka może się poprawiać z minuty na minutę, a po wdrożeniu odpowiednich działań i otoczeniu odpowiednią opieką medyczną może się on rozwijać całkowicie normalnie, tak jak jego rówieśnicy. Aby monitorować rozwój malucha na dalszych etapach, warto pamiętać o kontrolnych bilansach zdrowotnych, bardzo przydatne w ocenie rozwoju są także siatki centylowe oraz badania DNA w kierunku chorób genetycznych. Dzięki tym ostatnim można wykryć niebezpieczne choroby wrodzone, zanim jeszcze ujawnią się ich objawy i odpowiednio wcześnie zadbać o zdrowie dziecka.
Skala Apgar u wcześniaków
Skala Apgar nie ma zastosowania w przypadku noworodków, które urodziły się przed terminem i mają jeszcze niedojrzałe układy. Aktualnie podejmowane są próby opracowania innych skal dla wcześniaków.
Powiązane wpisy
Dzieci urodzone przedwcześnie, czyli między 22. a 37. tygodniem ciąży, nazywane są wcześniakami. Nie bez znaczenia pozostaje także waga dziecka, ponieważ...
Według definicji WHO o przedwczesnych porodach mówimy wówczas, kiedy dziecko przychodzi na świat przed 37. tygodniem ciąży. Z tym zjawiskiem najczęściej...
Wcześniak to noworodek, który przyszedł na świat pomiędzy 22 a 37. tygodniem ciąży. Jeśli dziecko zostało urodzone przed 22. Tygodniem ciąży, jest ono...
Dziecko urodzone w 26. tygodniu lub 27. tygodniu ciąży to tzw. ekstremalnie skrajny wcześniak. Jak przebiega rozwój malucha urodzonego skrajnie...
Zadaj pytanie lub napisz komentarz