Pielęgnacja pępka noworodka

Oczyszczanie pępka noworodka, a właściwie kikuta pępowinowego, jest elementem pielęgnacji dziecka, którego rodzice obawiają się chyba najbardziej. Głównie ze względu na ryzyko pojawienia się infekcji – kikut jest przecież gojącą się raną, o którą należy dbać. Nie jest to jednak tak trudne, jak mogłoby się wydawać. I z całą pewnością nie wymaga używania spirytusu.

Kikut pępowinowy – czym jest?

Kikut pępowinowy jest niczym innym, jak kawałkiem pępowiny obciętym zaraz po porodzie. Lekarz lub położna zaciskają go klamrą a następnie ucinają około dwa lub trzy centymetry nad brzuszkiem niemowlęcia. Na początku jest koloru biało-niebieskiego, jednak z czasem zaczyna się obkurczać oraz zmieniać barwę na żółtobrązową, a w końcu na czarnobrązową. Warto także pamiętać, że przed wyjściem ze szpitala lekarz musi odpiąć klamrę z kikuta pępowinowego niemowlęcia. Od tego czasu rodzice są w pełni odpowiedzialni za prawidłową pielęgnację delikatnego pępka dziecka.

Kikut pępowinowy – kiedy odpada?

Kikut pępowinowy odpada samoistnie. Nie należy w żaden sposób przyspieszać tego procesu, niczego odrywać ani zdrapywać strupka, nawet jeśli wygląda już na prawie zagojony. Pamiętajmy, że kikut pępowinowy jest raną, która wymaga odpowiedniej pielęgnacji, by prawidłowo się zagoić. Chociaż nie jest ona bolesna dla dziecka, nie wolno robić z nią niczego, co mogłoby ją naruszyć. Kikut pępowinowy powinien odpaść w czasie od piątej do piętnastej doby po urodzeniu. Jeśli po tym czasie nadal pozostaje nienaruszony, warto zwrócić się do lekarza.

Jak pielęgnować pępek noworodka?

Chociaż pielęgnacja pępka wielu rodzicom wydaje się problematyczna, wcale nie wymaga ona więcej uwagi, niż reszta ciała dziecka. Należy przy niej jednak pamiętać o kilku istotnych elementach.

Pępek powinien być suchy – chociaż nic nie stoi na przeszkodzie, by zamoczyć go podczas kąpieli, należy delikatnie osuszać go jałowymi kompresami. W ten sposób minimalizujemy ryzyko namnażania się bakterii, które mogą spowodować infekcję.
Pozwólmy skórze oddychać – kikut pępowinowy nie może być szczelnie zasłonięty. Skóra musi mieć bowiem możliwość oddychania, by zapewnić jej odpowiednie warunki do regeneracji. Dlatego po umyciu i osuszeniu kikuta należy założyć pieluszkę. Rozmiary pieluszek jednorazowych dla niemowląt posiadają specjalne wycięcie na pępek, by go nie uciskać.
Kikut pępowinowy powinien być myty za każdym razem, gdy zostanie zabrudzony. Wtedy wystarczy jedynie obmyć go wodą z delikatnym olejkiem do kąpieli dla niemowląt i osuszyć.
Pępek noworodka nie potrzebuje żadnych specyfików – ani kremów, ani pudrów, ani tym bardziej spirytusu. Żadne badania nie wskazują na to, że alkohol przyspiesza proces gojenia się skóry.
W sytuacji, w której pępek jest mocniej zaczerwieniony, konieczne może być skorzystanie z preparatu antybakteryjnego. Jednak ani spirytus ani woda utleniona nie są odpowiednim wyborem. W takich sytuacjach możemy skorzystać z Octenilinu, który działa bakteriobójczo, grzybobójczo i wirusobójczo. Można bezpiecznie używać go do odkażania wszystkich ran.

Kiedy zgłosić się do lekarza?

W niektórych sytuacjach wygląd pępka może zaniepokoić rodziców. Przede wszystkim wtedy, gdy wycieka z niego maź o nieprzyjemnym zapachu, ropa lub krew. Warto wtedy zgłosić się do lekarza, który może zalecić antybiotykoterapię. Obrzęk i wydzielina mogą bowiem świadczyć o pojawieniu się zapalenia okołopępkowego. Do pediatry należy zgłosić się także wtedy, gdy kikut pępowinowy nie odpadnie po ukończeniu piętnastej doby życia. Chociaż nie świadczy to zwykle o poważnych zaburzeniach, warto skonsultować to ze specjalistą.

Pielęgnacja pępka noworodka nie jest tak trudna, jak mogłoby się wydawać. Wystarczy dbać o jego higienę oraz suchość, by zminimalizować ryzyko pojawienia się infekcji. Po tym, jak kikut pępowinowy samoistnie odpadnie, rodzice szybko zapominają o jakimkolwiek związanym z nim kłopocie.