Pielęgnacja noworodka - jak zadbać o higienę dziecka?
Pielęgnacja noworodka oraz zachowanie higieny skóry to bardzo ważne zadanie, przed którym stoją rodzice. Nierzadko wzbudza lęk, zwłaszcza w pierwszych dniach życia dziecka. Dlatego istotne jest, by poznać wszystkie zasady dotyczące pielęgnacji i stosować je w praktyce. Jak dbać o wrażliwą skórę noworodka? Na co zwrócić szczególną wagę? Na te pytania postaramy się odpowiedzieć w poniższym tekście.
Kąpanie noworodka
Kąpiel jest dla rodziców przeżyciem równie emocjonującym, co dla noworodka. Wielu z nich obawia się, że zrobią krzywdę swojemu dziecku czy też zamoczą kikut pępowinowy. Niektórzy rodzice unikają kąpieli dziecka - nawet przez dwa tygodnie po przyjściu niemowlęcia na świat - by nie pozbawiać go ochronnej mazi płodowej. Wskazuje się jednak, że wraz z mazią dziecko przynosi ze szpitala chorobotwórcze drobnoustroje, których lepiej pozbyć się jak najszybciej. Dlatego nie warto odwlekać kąpieli ani się nią denerwować – pierwsza kąpiel w wannie jest krótka i nie powinna sprawić kłopotu niedoświadczonym rodzicom. Istotne jest, by dobrze się do niej przygotować. Przede wszystkim pomieszczenie, w którym będzie odbywać się kąpiel musi być ogrzane, aby uniknąć ewentualnych przeziębień. Kąpiel przygotowuje się w wanience noworodkowej, którą można przystosować odpowiednio do dziecka, korzystając z wkładek do kąpieli czy też pieluszek tetrowych. Optymalna temperatura wody to 37℃. Dziecko myjemy dłonią, w kierunku od miejsca najczystszego do najbrudniejszego. Warto korzystać przy tym z delikatnych kosmetyków przeznaczonych dla niemowląt – płynów do kąpieli czy emolientów – które chronią skórę przed wysuszeniem.
Unikajmy jednak moczenia buzi noworodka. W pierwszych tygodniach dziecko nie jest pozytywnie nastawione do kąpieli, zwykle reaguje na nią płaczem, dlatego polewanie twarzy wodą może być dla niego dodatkowo stresujące. Zamiast tego lepiej umyć ją przed lub po kąpieli - myjką czy nasączoną czystą wodą pieluszką tetrową. Należy zadbać o szczególną higienę miejsc, które najobficiej się pocą: miejsc pod pachami, szyi, okolic intymnych, wszelkich fałdek czy główki.
Po kąpieli skóra dziecka musi zostać delikatnie osuszona. Tu warto pamiętać przede wszystkim o miejscach intymnych oraz kikucie pępowinowym, który musi być suchy, by uniknąć infekcji czy odparzeń. Należy także unikać mocnego pocierania skóry dziecka ręcznikiem. Nawet jeśli jest on bardzo miękki, wrażliwy naskórek może łatwo się zetrzeć.
Kąpiel noworodka powinno się przygotowywać około 3 razy w tygodniu. Jednak jeśli dziecko często ulewa bądź obficie się poci, można kąpać je częściej. Dopiero gdy malec zaczyna raczkować, należy kąpać go codziennie. Po każdej kąpieli skóra dziecka powinna być nawilżona oliwką bądź emolientem.
Nawet jeśli na naskórku nie pojawiają się oznaki suchości, warto chronić niedojrzałą jeszcze skórę przed czynnikami zewnętrznymi oraz ewentualnymi podrażnieniami. Rodzice muszą pamiętać także o nawilżaniu skóry głowy, by uniknąć pojawienia się ciemieniuchy.
Kąpiel dziecka “na sucho”
W niektórych sytuacjach warto zrezygnować z kąpieli. Gdy rodzice nie mogą zapewnić dziecku bezpieczeństwa i odpowiednich warunków - na przykład poza domem - lub w sytuacji, w której maluch jest chory, lepiej odpuścić sobie wieczorną kąpiel. W takich sytuacjach można skorzystać z tak zwanej kąpieli “na sucho”, czyli mycia na przewijaku. Co należy wtedy przygotować?
- Miseczkę z ciepłą wodą, również w temperaturze ciała, tak samo jak woda przygotowywana do kąpieli.
- Płyn do kąpieli dla dzieci lub emolient. Kosmetyk, który oczyszcza i jednocześnie nawilża.
- Gąbkę, myjkę, płatki kosmetyczne i dwa ręczniki - jeden należy położyć na przewijaku, drugim zaś przykryć dziecko. Można mieć przy sobie także pieluchę wielorazową, która dobrze wchłania wilgoć.
- Ubranko na zmianę, pieluszkę jednorazową oraz kosmetyki pielęgnacyjne, takie jak krem do pupy.
Dziecko trzeba ułożyć na przewijaku, przykrywając je ręcznikiem by nie zmarzło. Można także rozbierać je “na raty”. Mycie rozpoczynamy od buzi, powoli schodząc do dołu, pamiętając o myciu rączek i każdej fałdki, w której mogą kryć się zabrudzenia. Wilgotną skórę należy osuszyć delikatnie ręcznikiem lub pieluszką tetrową.
Pielęgnacja pępka noworodka
Pielęgnacja pępka wielu rodzicom wydaje się trudnym elementem codziennej higieny. Nie ma w niej jednak nic, czego można by się bać. Do odpowiedniej pielęgnacji pępka warto przygotować waciki czy gazę jałową oraz płyn do dezynfekcji bez alkoholu, bardzo delikatny dla skóry. Idealnym przykładem będzie Octenilin, który dezynfekuje skórę dzięki działaniu oktenidyny. Higienę kikuta pępowinowego należy przeprowadzać kilka razy dziennie. Na początku należy nałożyć preparat na kikut i odczekać chwilę, by substancje aktywne zaczęły działać, a potem osuszamy jego powierzchnię gazikiem. Następnie odchylamy kikut do góry, by odsłonić skórę pod nim. Dokładnie spryskujemy ją preparatem i czekamy, aż wyschnie. Zabieg powtarza się aż do całkowitego wygojenia pępka. Istotne jest również, by skóra w tym miejscu była całkowicie sucha, co pozwoli uniknąć ewentualnych podrażnień czy infekcji.
Pielęgnacja pupy noworodka
Odpowiednia pielęgnacja pupy noworodka to najlepszy sposób na uniknięcie odparzeń i pieluchowego zapalenia skóry. Higiena okolic pieluszkowych powinna być elementem nie tylko każdej kąpieli, ale przede wszystkim zmiany pieluszki. Skórę należy dokładnie oczyścić przy każdym przewijaniu dziecka, nawet jeśli nie jest wyraźnie zabrudzona. Zarówno mocz jak i kał charakteryzują się bowiem czynnikami drażniącymi, które negatywnie oddziałują na wrażliwy naskórek i mogą go szybko podrażnić.
Podczas przewijania dziecka rodzice mogą korzystać z chusteczek nawilżanych, które umożliwiają szybkie pozbycie się zabrudzeń ze skóry lub z pieluch wielorazowych, zamoczonych w wodzie z delikatnym płynem do mycia. Istotne jest, by skóra była czysta ale także sucha przed założeniem pieluszki. W ten sposób redukujemy ryzyko pojawienia się odparzeń oraz infekcji – bakterie doskonale namnażają się w wilgotnym środowisku.
Pielęgnacja pupy noworodka wymaga także korzystania z odpowiednich maści i kremów. Wiele zależy oczywiście od reakcji skóry dziecka, dlatego warto obserwować, czy po zastosowaniu kremu w okolicach pupy nie ma zauważalnych zaczerwienień czy krostek. Preparaty do pielęgnacji okolic pieluszkowych zawierają między innymi lanolinę zabezpieczającą przed działaniem czynników zewnętrznych, tworząc płaszcz lipidowy, którego skóra dziecka nie zdążyła jeszcze wyhodować. Dodatkowo ich składzie znajdziemy również alantoinę, która łagodzi podrażnienia i koi ból oraz pieczenie, wspomagając jednocześnie regenerację naskórka, a także tlenek cynku działający ściągająco i hamujący rozwój bakterii.
Skóra na pupie dziecka jest najbardziej narażona na podrażnienia, dlatego rodzice powinni podczas każdej zmiany pieluszki bacznie się jej przyglądać i reagować zanim pojawią się na niej większe zmiany.
Pielęgnacja dłoni i stóp noworodka
Dłonie i stopy dziecka także potrzebują odpowiedniej pielęgnacji. Przy myciu niemowlęcia warto zwrócić szczególną uwagę na rączki, na których może znajdować się wiele paprochów, nitek czy po prostu potu. Dlatego podczas kąpieli należy delikatnie otworzyć zaciśnięte piąstki niemowlęcia i wyczyścić dokładnie całą dłoń, włącznie z przestrzeniami między paluszkami oraz oczywiście stopy. Rodzice muszą pamiętać także o obcinaniu paznokci u niemowlęcia, by dziecko się nimi nie zadrapało. Przez pierwsze tygodnie życia dziecka warto jednak uniknąć obcinania, gdyż paznokieć nie jest jeszcze odpowiednio twardy i może się kruszyć. Z czasem, gdy paznokcie stwardnieją, należy skracać je specjalnymi nożyczkami dla niemowląt o zaokrąglonych końcówkach. Aby uniknąć zastrzałów i ropnych zmian w kącikach paznokci, należy obcinać je na wprost, bez wycinania boków. Nożyczki warto także wyparzać przed każdym użyciem, by uniknąć ewentualnych zakażeń.
Pielęgnacja dziąseł noworodka
Chociaż niemowlęta nie mają jeszcze ząbków, jednym z istotnych elementów pielęgnacji jest także mycie dziąseł dziecka. Powinniśmy zacząć wykonywać je już w pierwszych tygodniach życia niemowlęcia. Umożliwia ono usuwanie resztek mleka, co chroni przed powstaniem stanu zapalnego dziąseł. Dodatkowo przyzwyczaja do późniejszego mycia ząbków. Z czasem, gdy dziecko zaczyna ząbkować, mycie dziąseł może także przynieść mu ulgę. Pielęgnacja dziąseł nie jest trudna. Wystarczy przetrzeć je jałowym gazikiem nasączonym wodą lub też czystą pieluszką tetrową nawiniętą na palec. Higienę dziąseł przeprowadza się wieczorem.
Pielęgnacja noworodka, choć wydaje się skomplikowana, nie jest wymagającą czynnością. Rodzice, wykonując czynności pielęgnacyjne co wieczór, szybko zyskują potrzebną pewność ruchów dzięki czemu zarówno oni, jak i malec, mogą czuć się swobodniej. Dodatkowo kąpiel zbliża ich do malucha, pozwala na wytworzenie między nimi więzi. Dotyk rodzica daje bowiem poczucie bezpieczeństwa, jest wyrazem miłości i próbą wzajemnego poznania się mamy, taty i nowonarodzonego dziecka.
Powiązane wpisy
Ciemieniucha jest problemem wieku niemowlęcego, z którym boryka się wielu rodziców. Nie warto się jednak denerwować - nie jest to przypadłość, która stanowi...
Zima to pora roku, która wymaga od rodziców jeszcze uważniejszej pielęgnacji skóry niemowlęcia. Wiąże się bowiem z mrozami i zimnym wiatrem podczas spacerów...
Ochrona skóry dziecka latem jest niezwykle istotnym elementem codziennej pielęgnacji. Słońce, suche powietrze i długie przebywanie na zewnątrz może być...
Pieluszkowe zapalenie skóry to jedno z najczęstszych zmian skórnych, które pojawiają się u niemowląt. Przeważnie dotyczą dzieci w wieku od siódmego do...
Komentarze
Czy po każdej kąpieli należy dziecko kremować? Moja córka ma łuszczącą się, suchą skórę, nie wiem czy to normalne.
Replied by: Joanna On 2021-06-15
Witam, czy w trosce przed zadrapaniem malucha (mam dość długie paznokcie), mogę do kąpieli używać gąbki, rękawicy czy myjki?
Replied by: Joanna On 2021-06-14
Zdecydowanie wychodzę z założenia, że im mniej kosmetyków tym lepiej, a ich skład jak najprostszy. Póki co u Gabrysi skóra gładziutka.
Replied by: Joanna On 2021-02-16
Zadaj pytanie lub napisz komentarz