Pępowina występuje u gadów, ptaków i ssaków, w tym także u człowieka. Co to takiego? Jakie pełni funkcje? Czym są pępowina dwunaczyniowa oraz pępowina trójnaczyniowa? Czy ich wystąpienie zagraża dziecku? Odpowiadamy na te pytania.
Co to jest pępowina?
Z czym się łączy pępowina? Co to takiego? Zgodnie z definicją, jest to przewód, który łączy zarodek z błonami płodowymi oraz pośredniczy w pobieraniu pokarmu, oddychaniu i wydalaniu.
Pępowina w ciąży zastępuje u dziecka krążenie płucne – przez jej naczynia do malucha dociera tlen. Wraz z krwią maluch otrzymuje pokarm, natomiast w przeciwnym kierunku odprowadzane są zbędne produkty przemiany materii – ciężarna wydala je razem z moczem.
Jak wygląda pępowina?
Pępowina składa się z trzech naczyń krwionośnych, otoczonych tkanką łączną, tzw. galaretą Whartona. Należą do nich:
- żyła pępowinowa – tym naczyniem płynie z łożyska do płodu utlenowana krew,
- dwie tętnice pępowinowe – tymi naczyniami płynie od płodu do łożyska krew uboga w tlen.
Pępowina u dziecka rośnie razem z nim, średnia długość sznura pępowiny wynosi 60 cm, jeśli ma on poniżej 35 cm, jest zbyt krótki, co może utrudniać zmianę pozycji i przepływ krwi oraz sprzyja wcześniejszemu odklejeniu się łożyska. Natomiast gdy pępowina na USG ma powyżej 80 cm, jest ona za długa, co może znacznie ograniczyć ruch płodu w łonie matki, a także grozi owinięciem pępowiny wokół szyi i w rezultacie ograniczeniem dopływu tlenu.
W niektórych polskich szpitalach wciąż praktykuje się przecinanie pępowiny po porodzie niemal od razu po urodzeniu dziecka. Tymczasem liczne badania pokazują, że procedura ta jest niekorzystna dla zdrowia, zarówno dziecka, jak i matki. Aktualnie obowiązujące rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej zaleca poczekanie z przecięciem pępowiny do momentu, kiedy przewód przestanie tętnić.
Pępowina dwunaczyniowa a pępowina trójnaczyniowa
Z pojęciem pępowiny związane są także sformułowania takie jak pępowina dwunaczyniowa oraz pępowina trójnaczyniowa. Co oznaczają? Pępowina trójnaczyniowa to zupełnie normalny stan – każda pępowina składa się bowiem z 3 naczyń – jednej żyły i dwóch tętnic. Natomiast pępowina dwunaczyniowa w ciąży jest uznawana za niebezpieczną wadę w budowie pępowiny.
Dwunaczyniowa pępowina składa się z jednej tętnicy i jednej żyły pępowinowej, co może mieć niekorzystny wpływ na transport tlenu i substancji odżywczych do płodu. U ¼ kobiet z dwunaczyniową pępowiny zdarza się, że dysfunkcja pępowiny stanowi przyczynę wad układu krążenia, układu moczowego oraz układu nerwowego u płodu. Nieprawidłowość ta może także zwiększać ryzyko niskiej masy urodzeniowej i hipotrofii.
Etiologia pępowiny dwunaczyniowej w ciąży nie została do końca poznana. Czynniki, które zwiększają ryzyko wystąpienia tej wady to:
- ciąża bliźniacza,
- cukrzyca w poprzednich ciążach,
- nieprawidłowa glikemia w trakcie ciąży,
- rasa kaukaska,
- stosowanie podczas ciąży leków o działaniu teratogennym,
- wiek matki powyżej 40. roku życia.
Rozpoznanie pępowiny dwunaczyniowej ma miejsce najczęściej podczas badania USG wykonywanego w drugim trymestrze ciąży. Wada ta nie podlega leczeniu, ale wymaga wzmożonej i regularnej kontroli przez całą ciążę, a także nadzoru położniczego podczas porodu. Aby akcja porodowa przebiegła bez większych komplikacji, należy wybrać na poród szpital, który specjalizuje się w opiece neonatologicznej.
Zadaj pytanie lub napisz komentarz