Bella

Karmienie piersią – czego nie jeść? Jak karmić piersią? Co ile karmić? Zalety i wady karmienia piersią

Przeczytano 5 988 0 Liked
 

Czas czytania: 10 min.

Karmienie dziecka piersią to najlepszy sposób żywienia niemowląt, który, nie tylko wpływa korzystanie na rozwój maluszka, ale także wiąże się z wieloma zaletami w odniesieniu do zdrowia kobiety. Jak prawidłowo karmić piersią? Co jeść w tym okresie? Jak zakończyć karmienie piersią? Podpowiadamy.

Jak prawidłowo karmić piersią?

Jak karmić piersią? Okazuje się, że karmienie noworodka w sposób naturalny wymaga przyjęcia odpowiedniej pozycji. Aby dobrze przystawić malucha do piersi, należy się upewnić, że:

  • ciało jest rozluźnione i dobrze oparte, na fotelu, poduszce, podnóżku lub specjalnej poduszce do karmienia;
  • dziecko leży z brzuszkiem przylegającym do ciała mamy i buzią skierowaną do piersi;
  • głowa, plecki oraz pośladki dziecka znajdują się w jednej linii;
  • dziecko czuje się stabilnie i bezpiecznie.

Pozycje do karmienia dziecka

Karmienie noworodka oraz karmienie niemowlaka wymaga tego, aby przyjąć odpowiednią pozycję do karmienia dziecka oraz opanować techniki karmienia piersią. Dzięki temu maluszek się naje, będzie spokojniejszy i zacznie ładnie przybierać na wadze, natomiast jego mama uniknie przykrych dolegliwości takich jak np. ból podczas karmienia piersią.

Jak przystawiać dziecko do karmienia? Oto najczęściej wybierane przez mamy pozycje do karmienia:

  • karmienie piersią na leżąco — ta technika karmienia piersią jest wybierana zwykle tuż po porodzie, podczas pierwszego karmienia, stosuje się ją także do nocnych karmień. W przyjęciu odpowiedniej pozycji pomogą akcesoria dla karmiących mam, takie jak np. specjalna poduszka między kolana,
  • karmienie na leżąco na wznak — mamy, które miały wykonywane cesarskie cięcie, często zastanawiają się, jak karmić noworodka. W takiej sytuacji pomoże pozycja leżąca na wznak, która nie wymaga poruszania dolną częścią ciała (pozostającą pod wpływem znieczulenia),
  • karmienie pod górkę — ta technika karmienia dziecka może zostać zastosowana, gdy maluch opanował odruch ssania. Polega na położeniu się z uniesionym tułowiem. Jak przystawić dziecko do karmienia na leżąco w pozycji pod górkę? Maluszek powinien spoczywać na ciele mamy, wzdłuż, na ukos lub w poprzek,
  • karmienie spod pachy — do poradni laktacyjnej często udają się mamy, które mają duże piersi. Dla nich najlepszym rozwiązaniem jest pozycja spod pachy, zwana inaczej także pozycją futbolową,
  • pozycja do karmienia klasyczna — najbardziej klasyczna technika karmienia piersią polega na położeniu dziecka na ramieniu, z główką w zgięciu łokcia,
  • pozycja krzyżowa — jeśli dziecko ma problemy z napięciem mięśniowym, jest wcześniakiem lub słabo ssie, dobrym wyborem będzie pozycja do karmienia krzyżowa, czyli podtrzymywania bobasa ręką przeciwną do piersi, z której ssie,
  • pozycja półleżąca — to alternatywa dla karmienia piersią na leżąco, polecana dla mam po cesarskim cięciu. W jej przyjęciu powinien pomóc personel szpitalny.

Przykładowe pozycje do karmienia, a także techniki karmienia piersią może pokazać położna lub doradca laktacyjny. Odpowiednie schematy przedstawiające przystawienie dziecka do karmienia można znaleźć także w podręcznikach skierowanych do doradców i konsultantów laktacyjnych oraz na wiarygodnych internetowych portalach informacyjnych dla mam.

Poniżej prezentujemy listę popularnych pytań i odpowiedzi dotyczących laktacji:

Skąd wiadomo, że karmienie piersią przebiega prawidłowo?

Jeśli buzia dziecka jest szeroko otwarta, dolna warga jest wywinięta a górna odchylona i większa część otoczki piersi znajduje się w ustach dziecka, oznacza to, że przyjęto prawidłową pozycję do karmienia. Dodatkowym zapewnieniem jest odgłos regularnego przełykania mleka przez bobasa.

Ile minut karmić piersią?

Karmienie piersią nie powinno trwać dłużej niż 40 minut, im dziecko jest starsze, tym karmienie trwa krócej.

Co ile karmić noworodka?

Zdrowy noworodek przyjmuje mleko matki około 8-12 razy w ciągu doby, w tym także kilka razy nocą. Wiele mam stosuje tzw. karmienie na żądanie, czyli podawanie dziecku piersi, gdy maluch sygnalizuje, że jest głodny.

Czym jest karmienie mieszane?

Karmienie mieszane to karmienie noworodka na przemian butelką i piersią. W butelce może się znaleźć pokarm odciągnięty z piersi lub mleko modyfikowane

Co to takiego stabilizacja laktacji?

Stabilizacja laktacji to proces polegający na dostosowaniu ilości wytwarzanego mleka do potrzeb dziecka karmionego piersią. Z reguły laktacja stabilizuje się do około 4-6 tygodni po porodzie.

Co jeść przy karmieniu piersią?

Co jeść podczas karmienia piersią? Bardzo ważne jest, aby kobieta, która karmi piersią, spożywała w odpowiednich ilościach warzywa i owoce, produkty zbożowe, produkty mleczne, nasiona roślin strączkowych, mięso, jaja oraz ryby.

Co można jeść, karmiąc piersią noworodka — lista

Oto wykaz tego, co można jeść podczas karmienia piersią, opracowany na podstawie zaleceń opisanych w publikacji Stanowisko Grupy Ekspertów w sprawie zaleceń żywieniowych dla kobiet w okresie laktacji. Standardy Medyczne/Pediatria z 2013 roku:

  • produkty bogate w węglowodany złożone: pełnoziarniste kasze i makarony, pieczywo razowe, ryż, warzywa,
  • produkty zawierające wielonienasycone kwasy tłuszczowe — tłuste ryby morskie, orzechy, zdrowe oleje roślinne (np. oliwa z oliwek, olej sojowy, kukurydziany lub słonecznikowy),
  • produkty bogate w białka, głównie pochodzenia zwierzęcego (mięso i jego przetwory, jaja, ryby, produkty mleczne),
  • produkty bogate w witaminy i składniki mineralne — produkty zbożowe (np. pełnoziarniste pieczywo), przetwory mleczne, mięso, ryby i jaja oraz owoce i warzywa.

Czego nie jeść karmiąc piersią?

Skoro wiemy już, jak powinna wyglądać dieta na karmienie piersią, co jeść, warto wspomnieć także o produktach zakazanych w czasie laktacji. Czego nie jeść karmiąc piersią? Należy uważać na:

  • ostre przyprawy,
  • tłuszcze utwardzone obecne w gotowych wyrobach cukierniczych;
  • żywność wysoko przetworzoną – konserwy, sosy w proszku, gotowe dania, słodycze.

Niewskazane są również leki, ponieważ niektóre z substancji leczniczych mogą przenikać do mleka matki i trafiać do organizmu dziecka. Z tego powodu zażywanie jakichkolwiek lekarstw w okresie laktacji musi zostać poprzedzone konsultacją z lekarzem.

Kawa a karmienie piersią

Niewielka ilość kofeiny (1-2 filiżanki kawy dziennie lub 3-4 szklanki herbaty) nie zaszkodzi dziecku, ponieważ do jego organizmu przedostają się śladowe ilości. Jeśli jednak maluch jest niespokojny i ma problemy z zaśnięciem, wskazane jest przejście na kawę bezkofeinową.

Alkohol a karmienie piersią

Alkohol w mleku matki utrzymuje się do około 2 godzin. Dozwolone jest więc spożycie niewielkiej ilości (do 10 g etanolu), po karmieniu piersią. Aby jednak zminimalizować ryzyko wystąpienia trwałych problemów zdrowotnych u dziecka, najlepiej całkowicie ograniczyć spożycie alkoholu podczas laktacji.

Karmienie piersią – dieta w przypadku alergii lub nietolerancji pokarmowej

Jeśli dziecko ma potwierdzoną nietolerancję pokarmową, wrodzoną chorobę metaboliczną powodującą nadwrażliwość pokarmową, jego mama powinna zrezygnować ze spożywania konkretnych produktów, np. jaj kurzych, mleka krowiego, glutenu lub soi. Jeśli nie przejawia ono żadnych problemów z układem pokarmowym, można bez obaw je spożywać.

Zalety karmienia piersią

Karmienie piersią to według WHO najbardziej właściwy sposób żywienia niemowląt przez pierwsze 6 miesięcy ich życia. Co więcej, Światowa Organizacja Zdrowia zaleca kontynuowanie karmienia mlekiem kobiecym przynajmniej przez pierwszy rok życia. Rozwiązanie to niesie korzyści dla obu stron – zarówno matki, jak i dziecka.

Zalety karmienia piersią – korzyści dla dziecka:

  • dzieci, które były karmione piersią, są lepiej rozwinięte pod względem intelektualnym, poznawczym i ruchowym;
  • niemowlęta karmione mlekiem kobiecym rzadziej chorują (dotyczy to także chorób nowotworowych), występuje u niech również mniejsze ryzyko cukrzycy, nadwagi, otyłości.

Zalety karmienia piersią – korzyści dla matki:

  • mniej dolegliwości w okresie połogu;
  • mniejsze ryzyko cukrzycy, depresji poporodowej, nadciśnienia, osteoporozy, niepłodność laktacyjna – u kobiet karmiących piersią dochodzi do zablokowania funkcji jajników i opóźnienia owulacji;
  • szybszy powrót do figury sprzed ciąży.

Karmienie piersią po CC

Cesarskie cięcie nie stanowi przeszkody dla dobrego karmienia piersią. Czasami zdarza się, że po cesarce opóźnia się laktacja, jednak taki stan rzeczy wynika ze stresu i trwa maksymalnie od 4 do 7 dni.

Kiedy może się przydać laktator?

Niektóre dzieci nie mogą być karmione piersią, np. ze względu na trudności z chwytaniem piersi lub ssaniem. Zdarza się też, że mama musi wyjść z domu lub wraca do pracy i dziecko jest karmione przez jej partnera, bądź też inną bliską osobę z rodziny. W takiej sytuacji przydaje się laktator, czyli urządzenie do odciągania mleka z kobiecej piersi. Laktator (elektryczny lub ręczny) pozwala na podanie dziecku pełnowartościowego pokarmu, mimo nieobecności jego mamy, urządzenie minimalizuje także bolesność piersi oraz pomaga w sytuacjach, kiedy kobieta produkuje zbyt wiele pokarmu.

Przeciwwskazania do karmienia piersią

Istnieją pewne przeciwwskazania zdrowotne do karmienia piersią. Należą do nich:

  • ciężka choroba dziecka (np. sepsa);
  • przyjmowanie substancji odurzających;
  • spożywanie dużych ilości alkoholu przez matkę;
  • występowanie czynnej gruźlicy u matki (należy zaprzestać karmienia piersią na czas leczenia);
  • zakażenie wirusem HIV.

Problemy z karmieniem piersią

Karmienie piersią nie zawsze jest łatwe. U wielu kobiet występują trudności związane z karmieniem dziecka w sposób naturalny, takie jak np.:

  • bolące sutki — dyskomfort w trakcie karmienia piersią wynika najczęściej z nieprawidłowej techniki karmienia, aby się z nim uporać, warto skonsultować sposób karmienia malucha z doradcą laktacyjnym,
  • grzybica brodawek — choroba ta wymaga objęcia leczeniem zarówno mamy, jak i jej dziecka, natomiast nie stanowi przeciwwskazania do karmienia piersią, charakterystycznym objawem zakażenia grzybiczego jest kłujący ból w piersiach po karmieniu,
  • kryzys laktacyjny — chwilowy niedobór mleka w piersiach ma zwykle miejsce, wtedy, kiedy u dziecka przypada skok rozwojowy. Jak pobudzić laktację, aby maluszek mógł się najeść? W tym celu można odciągać pokarm laktatorem lub przystawiać dziecko naprzemiennie do obu piersi, tak aby były one stymulowane w równym stopniu,
  • nawał pokarmu — tuż po porodzie ma miejsce zjawisko odwrotne do kryzysu laktacyjnego, mianowicie zwiększone wytwarzanie mleka. Bardzo ważne jest, aby w tym czasie jak najczęściej przystawiać malucha do piersi oraz, w zależności od potrzeb, odciągać niewielką ilość mleka, aby załagodzić ból związany z przepełnieniem piersi,
  • wklęsłe sutki — ten problem z karmieniem dziecka może wynikać ze specyficznej budowy anatomicznej kobiecej brodawki. Rozwiązaniem jest dobranie odpowiedniej techniki karmienia dziecka,
  • zapalenie piersi (można się spotkać również z nazwą przeziębiona pierś) — objawy, które mogą wskazywać na stan zapalny piersi, to: ból, obrzęk, podwyższona temperatura ciała, obniżone samopoczucie oraz symptomy grypopodobne,
  • zatkany kanał mleczny — gdy kanaliki mleczne są zablokowane, konieczna jest konsultacja z lekarzem lub doradcą laktacyjnym. Specjalista doradzi, jak odciągnąć pokarm z chorej piersi i tym samym odblokować kanał mleczny.

Jak zakończyć karmienie piersią?

Jak długo karmić piersią? Tak naprawdę nie ma co do tego jednoznacznych wskazań. Według WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) kobieta powinna kontynuować karmienie piersią przez minimum 2 lata, AAP (Amerykańska Akademia Pediatryczna) zaleca, aby karmić naturalnie przez 12 miesięcy. Tymczasem ESPGHAN radzi, aby karmienie mlekiem matki trwało tak długo, jak wynika to z potrzeb jej i jej dziecka.

Jak zakończyć karmienie piersią? W wielu przypadkach dzieje się to naturalnie – dziecko zaczyna jeść kaszkę i jest coraz mniej zainteresowane karmieniem z piersi, jest to tzw. samoodstawienie. Jeśli jednak mama z jakichś powodów musi zaprzestać karmienia piersią wcześniej, warto sięgnąć po jedną z trzech metod:

  • częściowe odstawienie dziecka od piersi – sposób ten polega na stopniowym zaprzestaniu karmienia, tj. ograniczeniu ilości karmień w ciągu doby, aż do karmienia 1-2 razy w ciągu doby lub nawet całkowitego zaprzestania karmienia piersią;
  • planowane odstawienie od karmienia piersią – to najbardziej naturalny proces odstawiania dziecka od piersi. Metoda polega na omijaniu 1 karmienia na kilka dni/tydzień, aż do zaprzestania karmienia. Taka stopniowa rezygnacja pozwala obu stronom odnaleźć się w nowej sytuacji;
  • nagłe odstawienie dziecka od piersi – jeśli powyższe metody się nie sprawdzają, a mama nie ma możliwości karmienia dalej dziecka, pozostaje je natychmiastowo odstawić od piersi. Metoda ta nie jest jednak komfortowa ani dla mamy, ani dla jej malucha.

Karmienie piersią jest najlepszym sposobem żywienia niemowląt. Przed podjęciem decyzji o rozpoczęciu karmienia mlekiem modyfikowanym należy skontaktować się z lekarzem pediatrą.

Najczęściej zadawane pytania

Co ile karmić noworodka?

Przyjmuje się, że noworodka należy przystawiać do piersi około 8-12 razy dziennie, w tym również kilka razy w nocy. Najczęściej lekarze polecają tzw. karmienie na żądanie, czyli przystawianie dziecka do piersi za każdym razem, gdy wydaje się, że jest ono głodne.

Jak pobudzić laktację?

Najlepszym sposobem na pobudzenie laktacji jest częste przystawianie dziecka do piersi. Za każdym razem, gdy noworodek lub niemowlak ssie sutki, pobudzane są również gruczoły mleczne, co przedkłada się na zwiększenie produkcji mleka. W przypadku problemów z laktacją wskazane jest karmienie naprzemiennie z każdej piersi.

Jak przystawić dziecko do karmienia?

Położna lub doradca laktacyjny może pokazać przykładowe pozycje do karmienia dziecka, takie jak: karmienie piersią na leżąco, karmienie na leżąco na wznak, karmienie pod górkę, karmienie spod pachy, pozycja do karmienia klasyczna, pozycja krzyżowa czy też pozycja półleżąca. Ich dobór zależy od indywidualnych preferencji dziecka, budowy ciała mamy oraz sposobu, w jaki został zakończony poród.

Jak karmić noworodka?

Tuż po porodzie zazwyczaj położna lub doradca laktacyjny zalecają pierwsze karmienie piersią na leżąco. W szczególności, gdy kobieta miała wykonywane cesarskie cięcie, zalecana jest pozycja leżąca na wznak lub półleżąca, ponieważ dolna część ciała pozostaje jeszcze pod wpływem znieczulenia.

Do kiedy karmić piersią?

Światowa Organizacja Zdrowia zaleca wyłączne karmienie piersią przez 6 miesięcy, następnie aż do końca 2. roku życia (lub później, jeśli mama i dziecko tego potrzebują), wskazane jest nieprzerwane karmienie piersią z jednoczesnym wprowadzaniem pokarmów uzupełniających.

UWAGA! Artykuł został opublikowany w celach informacyjnych. Zawarte w nim informacje nie mają na celu zastąpienia indywidualnej porady medycznej udzielanej przez lekarza. Przed zastosowaniem się do porad medycznych zawartych w serwisie należy skonsultować się z lekarzem.

Źródła:

https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/karmienie-piersia/90898,jak-prawidlowo-przystawic-dziecko-do-piersi
https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/karmienie-piersia/70289,prawidlowe-przystawianie-dziecka-do-piersi-film
https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/karmienie-piersia/103226,stosowanie-uzywek-a-laktacja
https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/lista/80175,spozywanie-alkoholu-w-okresie-karmienia-piersia
https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/zywienie/83251,zywienie-niemowlat-karmionych-piersia
https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/karmienie-piersia/84219,karmienie-piersia-korzysci-zdrowotne-dla-dziecka-imatki
https://www.poloznamama.pl/laktacja-po-cieciu-cesarskim/
https://www.gov.pl/web/zdrowie/przeciwwskazania-do-karmienia-piersia
https://ncez.pzh.gov.pl/ciaza-i-macierzynstwo/jak-dlugo-karmic-piersia/
https://plodnosc.pl/baza-wiedzy/nieefektywne-karmienie-piersia/
https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/karmienie-piersia/90603,wygodne-pozycje-do-karmienia
https://www.nursicare.pl/techniki-prawidlowego-karmienia-piersia-cz1/
Borszewska-Kornacka M. K., Rachtan-Janicka J., Wesołowska A., Socha P., Wielgoś M., Żukowska-Rubik M., Pawlus B. Stanowisko Grupy Ekspertów w sprawie zaleceń żywieniowych dla kobiet w okresie laktacji. Standardy Medyczne/Pediatria 2013, 10: 265-279.
https://1000dni.pl/0-6-miesiecy/najczestsze-problemy-zwiazane-z-karmieniem
https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/karmienie-piersia/64298,karmienie-piersia-najczestsze-problemy
https://www.zdrowystartwprzyszlosc.pl/jak-pobudzic-laktacje-i-przetrwac-kryzys-laktacyjny
https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/karmienie-piersia/93049,plaskie-i-wklesle-brodawki
https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/karmienie-piersia/71968,jak-dlugo-powinnam-karmic-piersia

 
Specjalistka ds. treści internetowych o tematyce medycznej, w tym w szczególności dotyczących ontogenezy (rozwoju osobniczego człowieka). Ukończyła Uniwersytet Jagielloński na kierunku Międzywydziałowe Indywidualne Studia Matematyczno-Przyrodnicze, ze specjalizacją Biologia — Antropologia (Biologia Człowieka). W wolnym czasie dużo spaceruje górskimi szlakami, w Polsce i za granicą, uwielbia także dobrą literaturę oraz gry planszowe i video.

Zadaj pytanie lub napisz komentarz

Zadaj pytanie autorowi artykułu lub skomentuj go

Powiązane wpisy

Wyprawka dla noworodka 2024 - lista potrzebnych produktów
Wyprawka dla noworodka 2024 - lista potrzebnych produktów
77 025 6

Kompletowanie wyprawki dla noworodka to jedno z przyjemniejszych zadań, przed którymi stoją przyszli rodzice. Warto jednak dokładnie się do niego...

czytaj więcej
Przewijanie dziecka - jak zmienić pieluszkę?
Przewijanie dziecka - jak zmienić pieluszkę?
13 567 4

Przewijanie dziecka to jedna z podstawowych czynności, których podejmują się świeżo upieczeni rodzice i opiekunowie. Z pozoru prosta czynność może jednak...

czytaj więcej
Jak pobudzić laktację? Sprawdzone sposoby dla mam
Jak pobudzić laktację? Sprawdzone sposoby dla mam
31 937 5

Wiele mam, które decydują się na karmienie piersią zastanawia się, czy będą miały odpowiednią ilość mleka, by nakarmić swoje dziecko. Dodatkowo u matek...

czytaj więcej
Pieluszki jednorazowe czy wielorazowe?
Pieluszki jednorazowe czy wielorazowe?
2 043 1

Spór o to czy lepsze dla dziecka są pieluszki jednorazowe, czy wielorazowe, trwa już od wielu, wielu lat. Nadal nie jest rozstrzygnięty, gdyż wiele zależy od...

czytaj więcej